Nöroplastisite ya da beyin plastisitesi, beynin bağlantılarını düzenleme ya da yeni bağlantılar kurma yetisidir. Ama bunun olması için beyni çalıştırmaya ve eğitmeye devam ediyor olmamız gerekir. Sinan Can’ın hep bahsettiği üzere konfor alanımızdan çıkarak yaptığımız, bize meydan okuyan her aktivite beyin sağlığı için çok büyük önem taşır.
Yapılan araştırmalar düzenli fiziksel aktivitenin; hafıza, problem çözme, konsantrasyon, dikkat gibi bilişsel işlevleri geliştirmek için etkili olduğunu gösteriyor. Ama yapılan aktivitenin zihinsel boyutu, sıklığı ve irademiz de gözardı edilmemeli.
Yüzme eylemini ele alırsak; kalp ve kas sağlığı için bariz faydalı ama bunun yanında sürekli düşünme, bilgiyi işleme ve öğrenme süreçlerini de içinde barındırıyor. Nefes ritmini düzenlerken, kulaç atarken , ayakları çırparken sürekli bir farkındalık hali gerektiriyor. Eğer kendimizi düzenli gözlemlersek gelişimi görüp daha iyisini yapabilmek için motive oluyoruz.
Beyinsel aktivite sadece egzersizle olmak zorunda değil. Araştırmalara göre resim gibi yaratıcı sanat çalışmaları, yazı yazmak, yeni bir enstrüman çalmayı ya da yeni bir dil öğrenmek, bilişsel işlevi güçlendiriyor.
Beyin Eğitimi İçin Hazırlık
Yeni bir aktivite seçmek
Biraz zaman ayırıp yapmaktan keyif alacağımız bir aktiviteyi bulmak ilk ve en önemli adım. Örneğin hiç sevmediğimiz halde Çince öğrenmeye kalkmak bir yerden sonra bizi konudan uzaklaştıracaktır. Bu yüzden ilgi alanımızda olan, klişe tabirle eğlenirken öğreneceğimiz bir aktivite bulmalıyız. Unutmayalım; bunu kendimiz için yapıyoruz, başkası için değil.
Öğrenim metodunu seçmek
Vaktimiz kısıtlıysa online’a yönelmek makul. Ancak “sınıf” psikolojisi bizi çok daha motive eden, bonus olarak sosyallik getiren ve yolu kolaylaştıran bir kavram. Yapabiliyorsak bir sınıfa kaydolmak daha verimli.
Zaman planı
Başlarken ne kadar zaman ayıracağımız değil ne kadar sıklıklıkla zaman ayıracağımız önemli. İlk günlerde birer saat ayırıp zorlanmak ya da sıkılmak yerine her gün 10-15 dakika ile başlamak ve alışkanlığı oluşturmak için çok daha etkili.
Doğru aktivite nasıl olmalı?
Hangi aktivite diye düşünürken aşağıdaki kriterleri içerdiğinden emin olalım:
Uğraştırmalı
Beynin gelişmesi için sürekli bir meydan okuma ile karşılaşması gerekiyor. Bu meydan okuma imkansız bir görevi başarmak olarak algılanmasın. Öğrenme eyleminin kendisi beyin için bir meydan okumadır zaten. Yeni bir şey öğrenme niyetiniz yoksa hali hazırda ilgilendiğiniz bir aktivitenin seviyesini yükseltebilirsiniz. Örneğin koşuyorsanız her gün aynı mesafeyi koşmak yerine haftada bir 1 km arttırmak gibi. Bu da bir meydan okumadır.
Zorlamalı
Araştırmalara göre zorlayıcı bir aktivite:
- Motivasyonu arttırır.
- Problem çözme yeteneğini geliştirir.
- Yaratıcı düşünce kabiliyetini arttırır.
- Uzun dönem hafızayı geliştirir.
Örnek: Digital fotoğrafçılık okuma ya da puzzle yapmaya göre daha zorlayıcıdır.
Düzenli olmalı
Uygulama ve tekrar herseyde olduğu gibi beyin eğitiminde de olmazsa olmazdır. Üzerinde çalışmadan hafızayı güçlendiremeyiz. Yaptığımız ne olursa olsun sonuç odaklılıktan vazgeçip düzenli pratik yaptığımızda gelişiriz. Başlarken konunun uzmanı olmak yerine sadece düzenli çalışmaya çaba göstermemiz yeterli ve doğru olandır.
Ben ispanyolca ve gitar öğrenmeyi seçiyorum,
Evde olduğumuz bugünlerde çalışma verimini arttırmak için buraya da bir bakın derim.
Keyifli çalışmalar.
Kaynak: https://www.health.harvard.edu