Odaklanma Nedir?
Odaklanma bir göreve başlamamızı ve görev tamamlanana kadar dikkat ve çabamızı sürdürmemizi sağlayan düşünme becerisidir. Odaklanma, dikkat dağıtıcı unsur ve tersliklerin arasında dikkati yönlendirmemize ve hedefe ulaşmak için gereken çabayı ve enerjiyi sürdürmemize yardımcı olur.
Odaklama yalnızca bir seçeneğe evet, diğer tüm seçeneklere hayır dediğimiz zaman gerçekleşebilir. Başka bir deyişle, “Eleme yapmak”, odaklanmak için bir ön koşuldur. Her zaman daha sonra başka bir şey yapma seçeneğimiz vardır, ancak odaklanma yalnızca bir şey yapmanızı gerektirir. Odak, verimliliğin anahtarıdır, çünkü diğer her seçeneğe hayır demek, kalan tek şeyi gerçekleştirme yeteneğinizi ortaya çıkarır.
Yapmadığınız şey ne yapabileceğinizi belirler.
Tim Ferriss
Neden Odaklanamıyorum?
Önce şuraya güzel bir eser bırakalım, yazıyla aksın:
Teknik olarak aynı anda iki hatta bir çok şeyi aynı anda yapabiliyoruz. Telefonda konuşurken yemek yapmak ya da yürümek gibi. Bunda bir problem görünmüyor. Ancak yapamadığımız aynı anda iki şeye odaklanmaktır. Çoklu görev (multitasking), beynimizi bir görevden diğerine çok hızlı bir şekilde ileri ve geri değiştirmeye zorlar. Eğer insan beyni bir işten diğerine sorunsuz bir şekilde geçebilseydi, bu çok da önemli olmazdı, ama olamaz.
Çoğumuz bir e-posta yazarken başkaları tarafından bölündüğümüz o anı hatırlayabilir. Konuşma bittiğinde yazımıza geri dönmemiz, ne yazdığımızı hatırlamamız ve tekrar yola çıkmamız birkaç dakikamızı alır.
Ne Yapabiliriz?
Eleme
Önümüzdeki birçok seçenek arasından neye odaklanacağımızı nereden biliyoruz? Enerjimizi ve dikkatimizi nereye yönlendireceğimizi nasıl biliyoruz? Yapmamız gereken tek şeyi nasıl belirleriz?
Bunun için ünlü yatırımcı Warren Buffet’ ın 3 adımlı bir sistemi var.
- Adım: Belirli bir süre içerisinde tamamlamak istediğiniz görevleri listeleyin. Örneğin bir haftada halletmeniz gereken 25 tane görev olsun. Kediyi veterinere götürmek ya da dönem ödevi hazırlamak da bu görev listesine girebilir, tamamen size kalmış.
- Adım: Şimdi bu 25 görev arasından en önemli 5 tanesini seçin.
- Adım: Bu noktada 5 tane yüksek öneme sahip, 20 tane de diğerleri olarak iki listeniz oldu.
Şimdi bu hemen bu 5 taneye odaklanmaya başlayıp diğerlerini vakit buldukça yaparım diyor olabilirsiniz. Aslında böyle değil. Kalan 20 tane Buffett’a göre önemli 5 görev tamamlana kadar kesinlikle uzak durulması ve dikkat verilmemesi gereken görevler. Yani belirlenen 5 tane görev tamamlana kadar kalan 20 taneyi elemine ediyoruz ve dönüp bakmıyoruz bile.
Ölçüm
İlerleme ölçülmedir.
Geri bildirim eksikliği nedeniyle odak genellikle kaybolur. Beynimiz, hedefe doğru ilerleyip ilerlemediğimizi bilmek için doğal bir arzu duyar ve geri bildirim almadan bunu bilmek imkansızdır.
Her gün 20 sayfa kitap okuduğumu not alarak daha fazla kitap okurum. Her gün 20 şınav çektiğimi not alarak daha fazla şınav çekerim. Eğer sahip olduğum değerleri not alırsam daha doğru bir hayat yaşarım. Gibi gibi, başlayınca aslında her şeyi ölçebildiğinizi göreceksiniz.
Ölçmek kıyas için değil, ne yaptığımızı anlamak, bizim için önemli olan şeyleri görmek adına önemlidir.
Olaya değil, sürece odaklanmak
Belki de çoğumuzun en çok takıldığı yer burası. Sonuca o kadar odaklanıyoruz ki süreci görmezden geliyoruz. Aslında o adımların bizi sonuca götürdüğünü içten içe bilsek de çoğunlukla sonuca ışınlanacağımızı düşünüyoruz.
Belki de şu basitlik bizi rahatsız ediyor ya da emek vermek zor geliyor:
-Nasıl iyi bir yazar olunur? Çok yazarak.
-Nasıl harika bir vücuda sahip olunur? Sürekli çalışarak ve beslenmeye dikkat ederek.
-Nasıl daha iyi odaklanırım? Üzerinde çalışarak.
Sonuç sürecin bir ürünüdür.
Hani burada hiç yapılacaklar listesi vermemişsiniz diyen okurlar devam yazısında ev ödevlerini bulabilirler:)
Dikkatli ve dikkatle kalın.