Beden sağlığımız için düzgün beslenmeye ihtiyacımız olduğunu biliyoruz. Peki beslenmenin zihnimiz üzerindeki etkisi ne? Vitamin eksikliği zihin sağlığımızı nasıl etkiliyor olabilir?
Uzmanlara göre tıpkı beden gibi beyin fonksiyonları için de vitamin, mineral, amino ve yağ asitleri çok önemli. Besin biyokimyamız bozulduğunda zihnimizin dengesi de bozulabiliyor. Eğer beslenme planımızda gerekli bütün yapı taşlarına yer verebiliyorsak ne ala yoksa doktor tavsiyesi takviye almak gerekli olabilir.
Araştırmalara göre beslenme eksikliği anksiyete, depresyon ve duygu durum bozukluğuna sebep olabiliyor. Stresi yönetmekte ve odaklanmada zorluk çekebiliyoruz. Tabi ki zihin sağlığı oldukça kompleks bir konu ve sadece beslenmeye dayandırmak alakasız olur. Ancak önemli yapıtaşlarının konu ve görevlerini bilmekte fayda var.
D vitamini
Yağda çözünen bu vitamin sinir hücrelerimizin korunmasını ve üretimini, uykuyu, modumuzu, motivasyonumuzu,hafızamızı düzenleyen binlerce geni etkiliyor.
Mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin ve dopamini regüle ediyor. D vitamin eksikliği beraberinde depresyon, anksiyete, tükenmişlik ve asabiyet getirebiliyor.
Güneş ışığı alamadığımız bugünlerde biraz destek almak faydalı olabilir.
B12
D vitamini gibi B12 de serotonin ve sopamın regülesinde önemli bir rol oynuyor. Ayrıca stres hormonu olarak bilinen noradrenalin (Norepinefrin) yapımında da yardımcı.
Depresyonla bağlantılı nörotoksinlerin moleküler düzeyde arındırılmasına yardımcıdır.
B12 vitamin eksikliği hissizlik, karıncalanma, nefes darlığı, tükenmişlik ve yorgunluk ile karşımıza çıkabilir.
B6
B6 vitamin düzeyi beyinde bedendekinden 100 kat daha fazladır. Buradan beyin için önemini anlayabiliriz. Yukarıdaki diğer vitaminler gibi B& da serotonin ve dopamin ayrıca GABA (Gama aminobütirik asit) kofaktör görevi üstlenir.
B12 gibi nörotoksinlerin moleküler düzeyde arındırılmasına yardımcıdır. Yapılan araştırmalar böbrek rahatsızlığı ya da emilim problemi yaşayanlarda B6 vitamin eksikliği durumuna dikkat çekiyor.
Magnezyum
Magnezyum strese yanıtımızı regüle ederek zihinsel sağlık için stabilazör görevi alıyor. Magnezyum eksikliği nadir görünse de yorgunluk, iştah kaybı ,mide bulantısı gibi semptomlarla karşımıza çıkabiliyor.
Çinko
Çinkonun asli görevlerinden biri B6 vitaminin serotonin ve dopamin üretimine destek olmasını sağlamak. Bu nedenle B6 desteğinde genelde beraber kullanılıyor. Eksikliği nadir görünse de emziren annelerde, vejetaryenlerde ve mide problemi yaşayanlarda gözlemlenebiliyor. Eksiklik semptomları; tad ya da iştah kaybı, öfke, öğrenme zorlukları ve depresyon.
Demir
Oksijenin bedenimize ve bedenimize taşınmasını düzenleyen demir yine serotonin ve dopamin üretiminde de önemli bir faktör. (Yazının buraya kadar olan kısmında bile mutluluk hormonlarımızı sağlıklı tutmanın sadece çikolata yemekle mümkün olmadığını anlıyoruz. )
Eksikliğinde yorgunluk, konsantrasyon zorluğu, baş dönmesi ile karşılaşabiliriz.
Omega 3 yağ asitleri
İçerdiği DHA ve EPA bileşenleri iltihabın uzaklaştırılması, beyin hücresi sağlığı ve hücreler arası iletişimde büyük rol sahibi. Bu bileşenler modumuzu bile etkiliyor. Eksikliği cilt kuruluğu, düşük mod, enerji ve sürekli susuzluk olarak karşımıza çıkabilir.
Bu yazıda bahsedilen semptomların bir çok başka sebebi olabileceği için doktorunuza danışmanız en faydalı yöntem. Ancak evde olduğumuz bu günlerde bu bileşenleri içeren dengeli bir öğün planı oluşturmak ve kendinizi gözlemlemek basit ama gerekli bir uğraş olabilir. Bağışıklık sistemimize daha da çok iş düşen bu günlerde bir göz atmak isteyebilirsiniz.
Sağlıkla kalın.
Kaynak: https://www.health.harvard.edu